Bakıda iş saatlarının dəyişdirilməsi müzakirə olunur. Əsas səbəb kimi isə tıxacların azalacağı göstərilir. Əgər paytaxtda iş saatları dəyişərsə, bunun tıxacların azalmasına təsiri olacaqmı?

Bakı ölkənin ən böyük və ən sıx məskunlaşmış şəhəridir. Şəhərdəki nəqliyyat sıxlığı yüksəkdir. Xüsusən iş saatlarında şəhərdaxili yol şəbəkəsi və ictimai nəqliyyat yüklənir. Bu sıxlıq həm sürücülərin vaxtını alır, həm də nəqliyyat vasitələrinin sərnişinləri üçün narahatlıq yaradır.

İş saatlarının dəyişdirilməsi nəqliyyat sıxlığını azaltmaq məqsədilə bəzi şəhərlərdə tətbiq edilən bir tədbirdir. Bakıda da bu yanaşmanın tətbiqi müəyyən üstünlüklər verə bilər.

Ən əsas fayda sıxlıq dövrlərinin yayılması ilə əlaqədardır. Bakıdakı iş saatlarının eyni vaxtda olması, təxminən bütün işçilərin və tələbələrin eyni vaxtda yola çıxması nəticədə böyük tıxacların yaranmasına səbəb olur. Bu tıxacların qarşısını almaq üçün iş saatlarının bir neçə qrupa ayrılması faydalı ola bilər.

Məsələn, səhər saat 9-dan əvvəl başlayan iş saatları ilə 10:00 və ya 11:00-da başlayan iş saatlarını birləşdirərək, əhalinin daha geniş saat dilimində işə çıxması təmin edilə bilər. Bu da nəqliyyat vasitələrinin, xüsusən də avtobusların və metro qatarlarının sıxlığını azalda bilər.

KONKRET.az xəbər verir ki, nəqliyyat məsələləri üzrə ekspert Rauf Ağamirzəyev fərqli düşünür. O, Trend-ə açıqlamasında bildirib ki, gün ərzində Bakıya 300 min avtomobil daxil olur:

“Ötən il bəzi islahatlarla müəyyən işlər görüldü. Küçə, yol sahəsində ən dəyərli resurs olan torpağın istifadəsi yönündə qərar verildi. Avtobus, mikromobillik zolaqları çəkildi. İlkin olaraq avtobuslarda sürət və sərnişin sayı artdı. Bu gün iş saatlarının dəyişdirilməsi effekt verməz. Amma nəqliyyat sahəsində dövlət proqramının tam icrası yaxın 5 il ərzində nəzərdə tutulub. Burada relsli nəqliyyat, metronun 10 stansiyasının çəkilməsi, şəhərətrafı elektrik qatarı şəbəkəsinin genişləndirilməsi əsasdır.

Savadlı inteqrasiyanın təşkil olunması, yəni avtobusdan metroya, dəmiryoluna keçid, eləcə də, habların qurulması, “brutto müqavilə”lərə keçid vacibdir ki, ictimai nəqliyyata meyl artsın. Tələbələr və pensionerlər üçün güzəştlər edilməli, dayanacaqlara gedən səkilər abad olmalıdır. Bu tədbirlər görüldükdən sonra iş saatlarının dəyişdirilməsi müsbət nəticə verə bilər. Lakin sadaladıqlarım görülmədən sadəcə iş saatlarını dəyişmək effektiv olmayacaq”.

İctimai nəqliyyat Bakıdakı sıxlığın ən çox hiss olunduğu sahələrdən biridir. Əgər iş saatları dəyişdirilərsə, daha az insanın eyni vaxtda metroya və ya avtobusa minməsi, onların daha rahat və sürətli şəkildə xidmət almasına imkan verə bilər. Bu, həm də nəqliyyat şirkətlərinin resurslarının daha effektiv istifadəsinə gətirib çıxara bilər. Nəticə etibarilə, insanların tıxaclarda daha az vaxt keçirməsi, iş yerinə daha rahat və vaxtında çatmaları mümkündür.

İş saatlarının dəyişdirilməsi yalnız ictimai nəqliyyata deyil, eyni zamanda, şəxsi nəqliyyat vasitələrinin sayına da təsir edə bilər. Eyni zamanda, avtomobil istifadəçilərinin işə getdiyi saatlar dəyişdikcə, tıxaclar daha bərabər şəkildə paylanacaq. Bu isə yol hərəkətinin daha ardıcıl və təxmin edilə bilən olmasına səbəb olar. Tıxacın müəyyən dövrlərdə yığılmaması avtomobil idarəçilərinə daha az stress və vaxt itkisi gətirər.

Lakin iş saatlarının dəyişdirilməsi müsbət nəticələr verə biləcəyi halda, bəzi çətinliklər və qarşılaşılacaq problemlər də mövcuddur:

İş saatlarının dəyişdirilməsi müəyyən sahələrdə iqtisadi çətinliklərə səbəb ola bilər. Məsələn, bəzi sahələrdə, xüsusən də xidmət sektoru və ticarət sahəsində iş saatlarının dəyişməsi işçilərin əməkhaqqı və əmək bazarında dəyişikliklərə yol aça bilər. Yaxud da müxtəlif sektorlarda iş saatlarının fərqli olması müştəri xidmətlərinə təsir göstərə bilər. Buna görə də iş saatlarını dəyişdirərkən, iqtisadi sektorlarda müəyyən tənzimləmələr və balanslaşdırmalar aparılmalıdır.

Əgər fərqli sektorlar üçün iş saatları təyin edilsə, ictimai xidmətlər, o cümlədən, metro, avtobuslar, tibbi xidmətlər və təhsil müəssisələrinin fəaliyyətləri arasında koordinasiya problemi yaranması mümkündür. Bu da sosial xidmətlərin keyfiyyətinə və cəmiyyətin ümumi rifahına mənfi təsir göstərə bilər. Həmçinin, bəzi müəssisələrdə iş saatlarının dəyişdirilməsi, əməkdaşların daha çox işləməsinə və ya yorğunluğa yol aça bilər.

Bakıda bir çox insanın ailə və sosial həyatında müəyyən rutinlər mövcuddur. İş saatlarının dəyişdirilməsi, bəzən insanlar üçün alışdıqları gündəlik həyatı pozan bir amil ola bilər. Xüsusən ailə üzvləri arasında koordinasiya və vaxt planlaması ilə bağlı çətinliklər yarana bilər. Bu isə sosial narazılığa səbəb ola bilər.

Bakıdakı iş saatlarının dəyişdirilməsi nəqliyyat sıxlığını azaltmaq üçün potensial bir həll yolu ola bilər. Bu cür dəyişikliklər nəqliyyat axınının daha balanslı şəkildə paylanmasına, ictimai nəqliyyatda sıxlığın azaldılmasına və yol hərəkətinin optimallaşdırılmasına kömək edə bilər. Lakin bunun uğurlu ola bilməsi üçün iqtisadi, sosial və mədəni amillərin nəzərə alınması, həmçinin, ictimai xidmətlər və nəqliyyat infrastrukturunun inkişaf etdirilməsi vacibdir.

Beləliklə, iş saatlarının dəyişdirilməsi həm müsbət nəticələr verə bilər, həm də bəzi çətinliklər yarada bilər. Bu məsələnin uğurla həyata keçirilməsi üçün müvafiq tənzimləmələr və balanslaşdırmalar həyata keçirilməlidir.