KONKRET.AZ elmi jurnallara istinadən xəbər verir ki, sinir sistemi insan orqanizminin vacib bir hissəsidir, bədən boyunca elektrik siqnalları aparan, bədəndəki daxili proseslərə, insanın davranışına və düşüncələrinə cavabdehdir. Və bir çox insan hələ də sinir sisteminin bəzi xüsusiyyətləri barədə bilmir. Məsələn, beynin hansı hüceyrələrdən ibarət olduğu və ümumiyyətlə necə işlədiyini.

Alimlərin gəldiyi elmi nəticəyə görə, onurğa beyni müstəqil hərəkət edə bilir. Bu, yanma zamanı və ya daha yüksək temperaturda dəri hissində bir refleks reaksiya ilə təsdiqlənib. Ümumiyyətlə, onurğa beyni və beynin işi bir-birinə bağlıdır. Kranial sinirlər başdan doğulanlar, onurğalılar isə beyin qabığında görünənlərdir.

Bədənin müxtəlif hissələri ilə 43 cüt sinir ümumi sinir sistemini birləşdirir. Sinir sistemində bir çox neyron hüceyrəsi var ki, onlar da ötürücü və qəbuledici impuls xassələrə malikdir.

Mikroskop miqyasında neyronların sayını qiymətləndirmək çətindir, çünki onların hesablamalarında səhv etmək çox asandır. Lakin bəzi hesablamalara görə, insan beynində təxminən 86 milyard neyron var.

Artıq elmə o da məlumdur ki, mövcud neyronlardan yalnız 4 faizi  aktivdir, qalanları ehtiyatda olmaqla “istirahət edir”.

Beyinə nəzarət ümumiyyətlə inanılmaz bir sxem üzərində qurulub. Uca Allah insanı elə yaradıb ki, bütün orqanizmlər İLAHİ dəqiqliklə işləyir. Bu mənada bədənin sağ tərəfi beynin solyarımkürəsi, solu isə sağ yarımkürəsi tərəfindən idarə olunur.

İndiyə qədər elm adamları üçün insanın sinir sistemi bir sirr olaraq qalır. Buna baxmayaraq, alimlər tərəfindən davranış pozğunluqlarını aradan qaldırmaq üçün lazım olan bəzi faktlar müəyyən edilib. Təəccüblüdür ki, beyində istənilən narahatlıq hər cür uyğunsuz davranışa səbəb ola bilər.

Beyin çəkisinə gəldikdə, qadın və kişilərdə bu, fərqlidir. Təxmini çəki 1,5 kq-dır. Bu, qanın 25 faizinin ürəyin daxil olduğu sinir sisteminin bir hissəsidir. Ağırlıq və ölçülərə görə beyin digər orqanlara nisbətən 10 qat daha çox enerji tələb edir. Bunun 60-80 faizi neyronların davamlı qalmasını təmin etmək üçün istifadə olunur. Hollandiyada alimlərin apardığı araşdırmalara görə, kişi və qadın beyinlərinin ciddi fərqliliyi ortaya çıxıb. Kişilərdə beyinin həcmi qadınlara nisbətən 14 faiz çoxdur. Ancaq elm adamları bu qənaətə də gəliblər ki,  qadın beyni məlumatları daha təsirli və mütəşəkkil bir şəkildə işlədə bilir.

İnsanın sinir sistemi neyronları və sinirləri ilə gözəl bir dünyadır. Hələ tam öyrənilməyən bu sistem ağlasmaz funksiyaları yerinə yetirir və böyük enerji xərcləri tələb edir və özü də olduqca mürəkkəbdir.

Hazırladı: Sevinc PAŞAYEVA