“Bütün dünyada təsir dairələrinin formalaşması prosesi gedir və irili-xırdalı müharibələr, hərbi əməliyyatlar, müharibə təhlükələri bu əməliyyatları sürətləndirir. Bidzina İvanişvilinin Qərbdən Rusiyaya qarşı müharibəyə başlamaq təklifi ilə bağlı hekayəsi də həmin silsilədəndir və kənar aktorların kinsizliyinin təzahürüdür. Mən demək olar ki, əminəm ki, Ermənistanın indiki hakimiyyətinə də oxşar təklif edilib. Dəfələrlə bir xarici siyasi qütbdən digər qütbə istiqamət edildiyi zaman onların yerinə yetirilməsinə yönəlmiş hərəkətlərin şahidi olmuşuq”.

KONKRET.az xəbər verir ki, bu sözləri “DS-EY Consulting Group”un baş direktoru, Ermənistan Dövlət Gəlirləri Komitəsinin keçmiş rəhbəri, iqtisadçı ekspert Davit Ananyan bildirib.

O daha sonra fikirlərinio belə davam etdirib: “Zəif siyasi infrastrukturun və effektiv idarəetmə sisteminin olmadığı bir şəraitdə ölkənin iqtisadi həyatının pozulması və ya dağılması təkcə sosial və siyasi problemlərə deyil, həm də dövlətin dağılması riskinə səbəb ola bilər.

Kənardan sifarişlər var və bunu hakimiyyətlərin apardığı proseslər də sübut edir. İndi bizim çox yaxşı təchiz olunmuş sərhəd gömrük keçid məntəqəmiz var. Bu, Türkiyə ilə əldə olunan ilkin razılaşma ilə bağlı idi ki, üçüncü ölkələrin diplomatlarına sərbəst giriş imkanı yaradılsın. Bunlar həm Qərbin, həm də Avropanın, bölgə polisi təyin olunan Türkiyənin zaman-zaman irəli sürdüyü tələblərdir. Həmçinin, vaxtaşırı Ermənistanın bu orqanlarına müəyyən istintaq tapşırıqları verilir, onların icrasının keyfiyyəti və hazırlığının öyrənilməsi nəticəsində onlar əmin olurlar ki, Ermənistanın indiki hakimiyyəti daha nəyə qadirdir və nəyə hazırdır.

Ermənistanın bugünkü hakimiyyətinin artıq öz vektoru var. Onlar Türkiyəyə tərəf dönüblər. Hökumət başçısı Ərdoğanla şəxsi əlaqələrinin inkişafı çərçivəsində öz şəxsi himayədarlığını axtarır. Bu, o deməkdir ki, müəyyən istiqamətləndirici əhəmiyyətə malik Türkiyə-Azərbaycan göstərişləri gəlir və qlobal tələblər var ki, bu gün erməni xalqı onların yerinə yetirilməsi üçün hazırlanır.

Bu gün ictimaiyyətin diqqəti siyasi böhrana yönəlib, xalqın xeyli hissəsi, yumşaq desək, indiki idarəçilikdən narazı, böyük kütlə isə biganədir. Başqa bir kəsim var ki, əslində hökuməti dəstəkləyir. Digər iki qütblə müqayisədə açıq şəkildə kiçik olan problemli hissə diqqətini siyasi böhrana yönəldir. Amma iqtisadiyyat yaxşı vəziyyətdə olmayanda və bununla yanaşı, zəif siyasi institutlar olanda o vəziyyət dövlətin dağılmasına gətirib çıxaracaq.

Ölkənin bütün iqtisadi göstəriciləri məzmunca süni xarakter daşıyır. Ay millət, biz təkcə siyasi böhranda deyilik, həm də ölkə iqtisadi tənəzzülə doğru gedir. Ermənistanda biznes elitası yoxdur. Hətta uğurlu biznesmen də özünü Ermənistanda biznes elitasının bir hissəsi hesab etmir. Milli biznes elitası hökumətyönlü deyil, mahiyyətcə dövlətpərəst olan qüvvədir. O yumruq isə dövlət əleyhinə hərəkətləri görərək dövlətin hansı istiqamətdə hərəkət etməsini diqtə edir. Milli burjuaziya dövlətin iqtisadi və siyasi inkişafına mane olan hadisələr zamanı bələdçi olmalıdır. Bugünkü hakimiyyət buna nail olub ki, bu gün biznes mahiyyətcə dövlətpərəst deyil, ya hökumətyönlü, ya da səssizdir. Çünki susmasa, ya biznesini itirəcək, ya da inzibati təsirlərə məruz qalacaq. Əminəm ki, işgüzar dairələrdə həm vətənpərvər, həm də agah olan insanlar var, lakin onlar özlərininkini itirmək riski ilə susurlar. Onlar ölkənin varlığı uğrunda mübarizə aparmaq üçün özlərini qurban verməyə hazır deyillər.

İstənilən hökumət üçün biznesin öz tərəfində olması həmişə arzuolunan olub. Düzünü desək, bizdə biznesə müstəqil olun deyəcək elə bir hökumət olmayıb.

2018-ci ildə biz içimizdən ölkəni bu vəziyyətə gətirən ən ləyaqətsizi seçdik. Bəli, biz Ermənistanın hər üç keçmiş prezidentinə qələbə, şöhrət və şərəf idik, lakin hər üçü bizim milli burjuaziyanın olması üçün heç nə etmədi.

Bəli, mən razıyam ki, 2018-ci ildə geosiyasi qütblərdə hökumət dəyişikliyinin olması ilə bağlı konsensus var idi.

Bu gün gürcülərin praqmatik qərb oriyentasiyası səhvən rusiyapərəst kimi təqdim olunur, lakin onlar sübut etdilər ki, onlar bir neçə min il bizimlə yaşadıqdan sonra dövlətçilik anlayışına daha dərindən yiyələniblər və bəlkə də buna görə onların daxili müqaviməti daha güclüdür.

Xalq ya şüurludur, ya yox, ya savadlıdır, ya da savadsız. Əgər yüksək şüurlu xalqa sahib olmaq istəyirsənsə, təhsilə sərmayə qoymaq lazımdır. Və bunu min illərlə etməlisən.

Gürcülərin bizim çoxəsrlik dostlarımız olması bir yana, Gürcüstan-Ermənistan coğrafi məkanı anti-Turan dünyasında böyük bir pazdır və anti-Turan supergücləri bunu bizdən qat-qat yaxşı anlayır. Biz xarici siyasətimizi hətta instinktiv səviyyədə aparmırıq, anti-Turan dövlətlərinin bizim təbii müttəfiqimiz olduğunu dərk etmirik. Çin, Fransa, Hindistan anti-Turançıdır, ABŞ-da da çox ciddi anti-Turan qütbləri var, amma biz bundan istifadə etmirik.

BRİKS-də Türkiyəyə tərəfdaş dövlət statusu verilmişdi, lakin bu, onun əldə edəcəyi maksimumdur. Türkiyə də, Azərbaycan da heç vaxt BRİKS-də olmayacaq. Hindistan buna icazə verməyəcək.

100-110 milyon əhalisi olan bütün ərəb dünyasının xristian əhalisi Erməni Apostol Kilsəsinə baxır, çünki ərəb xristianları bizim qardaş kilsələrimizin davamçılarıdır.

Düşünürəm ki, Ermənistan hökumətində BRİKS-ə qoşulmağın məqsədəuyğunluğu müzakirəsi belə aparılmayıb. Əgər iqtisadi cəhətdən hər hansı bir təşkilata üzv olmağı planlaşdırırsınızsa, bunu ən azı 2050-2075-ci illər üçün etməlisiniz.

Bugünkü 10 BRİKS ölkəsi 227 trilyon, 86 trilyon dolların təxminən 39%-ni buraxacaq. G7 ölkələrinin qlobal qrupu (ABŞ, Böyük Britaniya, Kanada, Almaniya, Fransa, İtaliya, Yaponiya) 27% ÜDM buraxacaq. 2050-ci ildə dünya iqtisadiyyatının üç lideri belə görünəcək: Çin, ABŞ, Hindistan. Çin və Hindistan İran və Rusiya ilə birlikdə BRİKS-in üzvüdür. Bu, Ermənistanın iqtisadi və siyasi əlaqələri çox güclü olmalı olduğu 4 ölkədir. Çinin İpək Yolu var. Bunun çox mühüm qovşağı İrandan keçəcək və əgər nə vaxtsa Şimal-Cənubumuz olsa, o hissə həm İpək Yolu, həm də Sankt-Peterburqa gedən Şimal-Cənub ucu üçün işləyəcək. Hətta nəzəri olaraq Orta Dəhlizinin işləyəcəyini qəbul etsək belə, Şimal-Cənub və Orta Dəhliz Ermənistan ərazisindən keçəcək və onun əsas benefisiarları Hindistan, Çin, İran və Rusiya olacaq. Ona görə də iqtisadi baxımdan sizin də hərbi-siyasi əməkdaşlıq etdiyiniz 4 çox mühüm BRİKS ölkəsi anti-Turan ölkələri olaraq bizim üçün təbii tərəfdaşa çevrilir.

Düşünürəm ki, Ermənistan hökuməti bunları müzakirə etmədi.

Əgər xalqımızı fədakarlığa hazırlamasaq, heç nəyə nail olmayacağıq. Xalq hər şeyi görür. Bir insanın onun üçün ölməyə hazır olduğunu görsə, onunla birlikdə ölməyə hazırdır. Bu gün fədakarlığa qadir olan, kamikadze geyinmək bacarığını göstərən siyasətçi rəğbətlə qarşılanır.

Paşinyan hansısa kağıza imza atsa belə, mütləq növbədənkənar seçkilərə gedəcək. Siyasət elminin qaydaları da bunu nəzərdə tutur. Bu, 2025-ci ilin mart-may aylarında olacaq”.

Natiq Səlim,

KONKRET.az