“Ermənistana şəxsi köçürmələrlə daxil olan maliyyə axınları azalmaqda davam edir”.
KONKRET.az xəbər verir ki, bu barədə erməni müxalifət mediası məlumat yayıb.
Ermənistan Mərkəzi Bankının məlumatlarına görə, keçən ilin ilk beş ayında bank sistemindən 2 milyard 480 milyon dollar, bu il isə 2 milyard 88 milyon dollar gəlib. Bu hesabla Ermənistana kapital axını 392 milyon dollar azalıb.
Həm kommersiya, həm də qeyri-kommersiya məbləğləri azaldılıb.
Ticarət dövriyyəsi 1 milyard 695 milyon dollar təşkil edib ki, bu da ötən illə müqayisədə 205 milyon dollar azdır. Ötən il bank sistemi vasitəsilə aparılan ticarət dövriyyəsi 1,9 milyard dollar təşkil edib. Bu rəqəmlərdə isə azalma təxminən 10,8 faiz təşkil edib.
Qeyri-kommersiya məqsədli maliyyə daxilolmalarında azalma daha çox olub – 32 faiz. Ötən il bu rəqəm 580 milyon dollar civarında idisə, bu il cəmi 393 milyon dollar olub.
Xatırladaq ki, bunlar vətəndaşların göndərdiyi, sosial əhəmiyyət kəsb edən vəsaitlərdir.
Özəl maliyyə axınlarının azalması əsasən Rusiyadan gələn pulların azalması hesabına baş verib. İlin ilk beş ayında Rusiyadan Ermənistana təxminən 464 milyon dollar az maliyyə vəsaiti köçürülüb. Keçən il bu rəqəm təxminən 1 milyard 833 milyon dollar idisə, bu il 1 milyard 369 milyon dollar təşkil edib. Beləliklə, Rusiyadan Ermənistana göndərilən pullar ən azı 25 faiz azalıb.
Bank sistemi tərəfindən həyata keçirilən qeyri-kommersiya köçürmələrinin belə kəskin şəkildə azalmasının müxtəlif səbəbləri ola bilər. Amma güman edilir ki, səbəblərdən biri, bəlkə də, transferlərlə bağlı hakimiyyətin həyata keçirdiyi siyasətdir.
Məlum olduğu kimi, hökumət geniş yayılmış gəlir bəyannaməsi çərçivəsində xaricdən göndərilən pulları vergiyə cəlb etməyə hazırlaşır. Düzdür, ötən il aparılan eksperiment vətəndaşların geniş narazılığı və müqaviməti ilə üzləşərək uğursuzluğa düçar oldu, lakin bu, hakimiyyətin ideyadan vaz keçdiyi anlamına gəlmir.
Geniş yayılmış gəlir bəyannaməsi çərçivəsində pul köçürmələrinin vergiyə cəlb edilməsi gündəmdə qalır.
Bu, mahiyyət etibarilə, xüsusilə xaricə işləməyə gedənləri ehtiyatlı olmağa və bank sistemi vasitəsilə pul köçürmə praktikasından qaçmağa məcbur edib. Ola bilsin ki, bu məbləğlərin bir hissəsi əvvəlki kimi yenidən kassa sahəsinə gedib. Bu şəkildə daxilolmalar heç yerdə görünmür, baxmayaraq ki, onların həcmi qeyri-kommersiya köçürmələrində kifayət qədər böyükdür.
Maliyyə axınlarının azalması nəticəsində şəxsi köçürmələrdən daxilə qalan pullar xeyli azalıb. Keçən il 767 milyon dolları ötmüşdüsə, bu il 449 milyon dollara çatıb.
“Bəzən adamda belə bir təəssürat yaranır ki, Ermənistana xaricdən gələn pullar sırf dollarla olur. Lakin reallıqda belə deyil.
Onların əksəriyyəti rus rublundadır. Alınan 2 milyard 88 milyon dolların 1 milyard 268 milyonu ümumi axınların 60-61 faizini təşkil edir. Rusiyadan Ermənistana gələn pullar daha çox rublla olur.
Dollar axını çox cüzidir: 1 milyard 369 milyondan cəmi 101 milyonu, yəni cəmi 7 faizini təşkil edir. Rusiyadan da xalis dollar daxilolmaları 512 milyon səviyyəsindədir. Onlar 31 faiz azalıb.
Dollar daxilolmaları ümumi köçürmələrin 25 faizinə belə çatmır.
Avroya gəldikdə isə bu, daha da azdır: təxminən 253 milyon və ya cəmi 12 faiz.
Ermənistana rubl, dollar və avro ilə yanaşı, digər valyutalarda da müəyyən miqdarda pul gəlir. Lakin onların ümumi çəkisi böyük deyil. Ermənistana daxil olan rubl əsasən qalır, əvəzində dollar, avro və digər valyutalar çıxır. Rublla ifadə edilən 1 milyard 268 milyon dollar daxilolmaya qarşı Ermənistanı şəxsi transferlərlə cəmi 212 milyon dollar tərk edib”.
Məlum olub ki, şəxsi köçürmələr vasitəsilə Ermənistandan daxil olandan çox dollar və avro çıxıb, lakin bu valyutalar ucuzlaşmaqda davam edib.
Ermənistandan başqa valyutalarda çıxan pullar kəskin şəkildə artıb. Mərkəzi Bank bu məbləğlərin hansı valyutada olması barədə ətraflı məlumat vermir.
Natiq Səlim,
KONKRET.az