KONKRET.AZ oxucuların marağını nəzərə alaraq Kainatda baş verən müxtəlif proseslər haqqında yazı və elmi məqalələr işıqlandıracaq. Bu dəfəki yazı ilkin məlumat xarakteri daşıyır. Beləliklə…
Meteoritlər, qara dəliklər, planetlərin paradı və digər hadisələr – bütün bunlar olduqca maraqlıdır. Ancaq kainatda hər şey belə zərərsiz deyil – olduqca qəribə və qorxulu vəziyyətlər var.
Ən böyük qara dəlik
Kainatın mərkəzində bu gün ən böyük kimi qeydə alınan qara dəlik var. Parlaqlıq içində olan ulduzun özü 420 trilyon dəfə Günəşdən böyükdür. Bu çuxurun necə göründüyü bilinmir. Elm adamları bunu öyrənməyə davam edir, lakin bu günə qədər heç bir nəticə əldə olunmayıb. Elm adamları planetimizin kainatdakı vəziyyətinə diqqət yetirdikdən sonra belə qənaətə gəliblər ki, apokalipsis çox da uzaqda deyil. Məsələn, alim Boson Hiqqs mühakimə gününə az vaxt qaldığına inanır. Onun sözlərinə görə, qiyamət bu gün dalğalanan enerji ilə dolu bir qabarcığın partladılması ilə başlayacaq. Bu gün hələ ki, dalğalanan enerji sabitdir. Onunla əlaqəli hər hansı bir dəyişiklik baş verərsə, bu, Kainatda təhlükəli nəticələrə səbəb ola bilər. Bu qabarcığın partlaması ilə dünya atomlara parçalana bilər.
Ümumiyyətlə, mövcud qara dəliklər sırasında elə böyükləri var ki, onunla müqayisədə bəzi qalaktikalar kiçik görünür. Belə dəliklər öz yolunda qarşılaşan hər şeyi “udur”: nəinki meteoritlər və asteroidləri, hətta ulduzları və planetləri belə.
Proses yüksək enerji xərcləri ilə müşayiət olunur. Amma qara dəliklər nəzarətdən çıxıb. Hətta işığı cəlb edən çox güclü cazibə qüvvələri olan məkanın həddindən artıq hissələri olan qara dəliklər var.
Qara dəliklər yollarında baş verən hər şeyi “mənimsəyirlər”. Ən böyük təhlükə onlardan gəlir. Bəzən dəliklərin hərəkətində traektoriya dəyişir və sürət inanılmaz dərəcədə yüksək olur. Belə qara dəliklərdən biri indi Süd Yolu boyu tələsir. Ölçüsü Yupiterə – qalaktikamızın ən böyük planetinə bənzəyir.
Kainat müxtəlif möcüzələrlə doludur. Burada nə baş verdiyini görə bilmirik – qalaktikada və ya qara dəlikdə hansı yeni qurban ortaya çıxacaq, onu da bilmirik.
Qalaktik kannibalizm
Böyük qalaktikalar hər zaman kiçik olanları “udur”. Alimlərin fikrincə, yaxın gələcəkdə belə bir aqibət planetimiz üçün təhlükə yaratmır.
Elm adamları qalaktik kannibalizmin bir çox hekayəsini bilirlər. Məsələn, Andromeda Süd Yolunun bir hissəsi olan qonşu bir qalaktikanı uddu. Bu, təxminən 2 milyard il əvvəl baş verdi.
KONKRET.AZ