“Anadangəlmə xəstəliklərlə doğulan uşaqların sayında artımın bir çox səbəbi ola bilər və bunlar həm genetik, həm də ətraf mühit amillərinə bağlıdır. Statistikada 20 faiz artımın müşahidə olunması geniş miqyasda nəzərdən keçirilməli bir vəziyyətdir”.
KONKRET.az xəbər verir ki, bu sözləri “Yeni Sabah”a infeksionist Aytən Ziyadova anadangəlmə xəstəliklərin sayının artması ilə bağlı açıqlamasında deyib. Bildirib ki, aşağıdakı faktorlar bu artıma təsir göstərə bilər:
Genetik amillər: Genetik xəstəliklər irsiyyət yoluyla ötürülə bilər. Ailə daxilində olan müəyyən genetik xəstəliklər və ya valideynlərin qohumluğu bu riskləri artırır.
Ana və atanın yaşı: Valideynlərin yaşı artdıqca, xüsusilə anaların yaşı 35-dən çox olduqda, uşaqda anadangəlmə xəstəliklərin yaranma riski artır.
Ekoloji faktorlar: Zərərli kimyəvi maddələrə məruz qalmaq (havanın çirklənməsi, toksinlər), qida keyfiyyəti, infeksiyalar (məsələn, Zika virusu) və zərərli vərdişlər (siqaret çəkmək, alkoqol və narkotik maddə istifadəsi) ana hamiləlik dövründə uşağın inkişafına mənfi təsir göstərə bilər.
Prenatal qayğının çatışmazlığı: Hamiləlik dövründə keyfiyyətli tibbi xidmətin olmaması və ya gec diaqnostika anadangəlmə xəstəliklərin erkən aşkarlanmasına və qarşısının alınmasına mane ola bilər.
Bəslənmə çatışmazlığı: Folik turşusu və digər vacib vitaminlərin çatışmazlığı, hamiləlikdə qeyri-sağlam qidalanma uşaqda bəzi nevroloji və fiziki qüsurların yaranmasına səbəb ola bilər”.
Həkim çıxış yolları haqqında da danışıb:
Hamiləlik planlaması və prenatal qayğı: Ailələrə hamiləlik öncəsi müayinələrdən keçməyi tövsiyə etmək vacibdir. Hamiləlik dövründə mütəmadi olaraq prenatal qayğı almaq və xüsusi analizlərdən keçmək mümkündür ki, erkən mərhələdə problemlər aşkar olunsun və tədbirlər görülsün.
Genetik məsləhət: Valideynlərdə irsi xəstəliklər riski varsa, hamiləlikdən əvvəl genetik məsləhət almaları tövsiyə olunur. Bu, potensial problemlərin qabaqlayıcı tədbirlərini təmin edə bilər.
Qidalanma və vitamin qəbulunun artırılması: Fol turşusu, dəmir, D vitamini kimi vacib qida əlavələri ana və uşağın sağlam inkişafı üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır. Sağlam qidalanmanın təşviq edilməsi vacibdir.
Ekoloji amillərin azaltılması: Zərərli maddələrin məruz qalmasının azaldılması, xüsusilə hamilə qadınların toksinlərdən uzaq qalması və ya bu cür amillərdən qorunmaları təmin edilməlidir.
Maarifləndirmə kampaniyaları: Cəmiyyətə yönəlmiş maarifləndirmə və təlim proqramları ilə ailələr arasında hamiləlik və prenatal qayğı haqqında bilik artırıla bilər”.
Pediatr bu tədbirlər nəticəsində anadangəlmə xəstəliklərin artımını nəzarət altında saxlamaq və gələcək nəsillərin daha sağlam olmasını təmin etməyin mümkün olduğunu vurğulayıb.