2024-cü ilin yanvar-sentyabr ayları ərzində Rusiyada 286 milyon telefon nömrəsi “outsource” edilib.
KONKRET.az xəbər verir ki, ilin ilk doqquz ayında bəzi şirkətlərin rusların şəxsi məlumatlarını sızdırdığı 110 hadisə qeydə alınıb. 286 milyon telefon nömrəsi (yəni körpələrdən qocalara qədər hər rus üçün təxminən iki) və 96 milyon e-poçt ünvanı sızdırılıb.
Bu isə o deməkdir ki, dələduzlar mobil telefondan istifadə edən hər bir abunəçinin məlumatlarına sahibdir.
Əksər hallarda 39% sızma e-ticarət sektorunda baş verib. Malların sifarişini və ödənişini təklif edən hər hansı bir proqram bu mənada potensial təhlükəlidir. Belə ki, 2024-cü ildə ayaqqabı və geyim satışı ilə məşğul olan Rendez-Vous onlayn mağazasından 7,6 milyon nömrə və 4,5 milyon e-poçt sızdırılıb. Orteka şəbəkəsi 3,8 milyon nömrəni “itirib”.
Çox vaxt məlumatlar apteklərdən, maliyyə xidmətləri göstərən təşkilatlardan və ərzaq pərakəndə satışlarından da sızdırılır.
Özlüyündə belə məlumatlar vətəndaşlar üçün nisbətən təhlükəsizdir. Məsələn, bir şəxsin yalnız tam adını, telefon nömrəsini, ünvanını və hətta bank kartının nömrəsini bilməklə onun hesabından pul çıxarmaq hələ də mümkün deyil. Bununla belə, fırıldaqçılar pensiyaçılar arasında panika yaradır. Sonra standart “pul fırıldaqçılığı” üçün fürsət açılır.
Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir: rəqəmsal xidmətlərdən və ya bank kartlarından istifadəni tamamilə dayandırmayınca, özünüzü məlumat sızmasından qorumaq demək olar ki, mümkün deyil. Bununla belə, sağlam düşüncə ilə bu sızmaların yaratdığı risklərin qarşısını almaq olar. Beləliklə, mümkün olduqda həmişə iki faktorlu identifikasiyadan istifadə etməlisiniz (yəni, məsələn, hesabınıza girişi yalnız giriş və şifrənizlə deyil, həm də SMS mesajından birdəfəlik kodla təsdiqləyin). Və təbii ki, bu təsdiq kodlarını heç vaxt heç kimlə paylaşmayın.
Yüksək sızmalar son vaxtlar kifayət qədər standart bir hadisə halına gəlib. Beləliklə, 2022-ci ildə böyük bir DNS mağazalar şəbəkəsinin məlumat bazası sındırılıb və onlayn yerləşdirilib. Məsələn, COVID pandemiyası zamanı yüz minlərlə moskvalı haqqında məlumatlar ortalıqda dolaşıb.
Rəsmiyyə Şərifova,
KONKRET.az