İranın ali lideri Ayətullah Əli Xamenei artıq 85 yaşındadır və ölkədə onun hakimiyyəti nə zaman və kimə ötürəcəyi ilə bağlı ciddi müzakirələr gedir. Xamenei özü hələ də səlahiyyətlərinin başındadır, lakin səhhəti və yaşının irəliləməsi bu məsələyə marağı daha da artırıb.

Mətbuatda və siyasi dairələrdə əsas diqqət Xameneinin oğlu Möctəba Xameneinin üzərində cəmləşib. O, uzun illərdir siyasi səhnənin arxa planında olsa da, həm İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu (KİK), həm də konservativ ruhanilər arasında nüfuz sahibi hesab olunur. Möctəbanın atasının ideoloji xəttini davam etdirməyə tam hazır olduğu və sərt mövqeləri ilə tanındığı bildirilir.

Ancaq bu məsələdə narahatlıq doğuran əsas məqam budur: İranda hakimiyyətin monarxik yolla – yəni ailə daxilində ötürülməsi qanunla nəzərdə tutulmur. İran İslam Respublikasının konstitusiyasına görə, Ali Lider xüsusi Ekspertlər Şurası tərəfindən seçilməlidir. Bu səbəbdən Möctəbanın rəhbərliyə gəlişi, hətta rəsmi mexanizmlər qorunarsa belə, “ailə idarəçiliyinə keçid” kimi qəbul edilə və bu, həm ölkə daxilində, həm də beynəlxalq aləmdə ciddi narazılıqlara səbəb ola bilər.

Alternativ olaraq, İmam Xameininin nəvəsi Həsən Xameini də müzakirə olunan fiqurlar arasındadır. O, islahatçı mövqeyi ilə tanınır və daha yumşaq siyasət tərəfdarı kimi təqdim olunur. Bununla belə, onun siyasi keçmişi və islahatçılarla yaxınlığı bəzi konservativ çevrələrdə narahatlıq doğurur.

Reuters agentliyinin istinad etdiyi mənbələrə görə, hələlik qəti qərar verilməyib və Xamenei namizədlərlə bağlı son sözü özü demək istəyir.

Beləliklə, Xameneinin hakimiyyəti oğluna ötürməsi ehtimalı mümkündür, lakin bu, həm daxili hüquqi mexanizmlərlə, həm də ictimai və beynəlxalq təzyiqlərlə toqquşa bilər.

Rəsmiyyə Şərifova,

KONKRET.az