İnsanlar çoxdan əbədi yaşamaq arzusunda olublar. Hələlik bu, yalnız kitablarda və filmlərdə mümkündür. Ancaq təbiətdə hər şey daha realdır. Artıq inanılmaz dərəcədə uzun ömür yaşayan heyvanlar var. Onlar ən ekstremal yaşayış şəraitinə tab gətirə bilirlər. Hətta siyahımızda sözün əsl mənasında bioloji cəhətdən ölməz hesab edilən canlıya da rast gəlinir.
KONKRET.az çox uzunömürlü canlıları təqdim edir:
Koi sazanı
Koi sazanı qırmızı sazan növüdür. Su anbarlarında və gölməçələrdə yaşayırlar. Onlar sərin havanı sevirlər, lakin yüksək temperatura da tab gətirə bilirlər. Bu xüsusiyyət sazan balığının müxtəlif iqlim və su şəraitinə yaxşı uyğunlaşmasına imkan verir. Karplar, demək olar ki, ideal ev heyvanıdır. Düzgün qayğı ilə onlar 200 ilə qədər yaşaya bilərlər. Belə ki, məşhur sazan Hinako 225 yaşında ölüb. Təsəvvür edin, belə bir balığı öz nəvə və nəticələrinizə belə ötürə bilərsiniz.
Tısbağa
Bu sevimli sürünənlər demək olar ki, bütün planetimizdə yayılıb. Onlar təcrid olunmuş həyat tərzi sürməyə üstünlük verirlər. Etibarlı bir qabıq onları yırtıcılardan qoruyur. Fərqli tısbağa növlərinin fərqli ömürləri olur. Qalapaqos tısbağası orta hesabla 150 il, nəhəng Aldabra tısbağası isə 200 ilə qədər yaşayır. Baxmayaraq ki, istisnalar var. 2006-cı ildə Kəlküttə zooparkında nəhəng tısbağa Advaita 250 il yaşayıb.
İkiqapaqlı molyuska
“Arktila islandica” xarici görünüşünə görə tanış ikiqapaqlı molyuskalara – Venus kokerellərinə bənzəyir. Fərq azdır: onların qabığının forması bir qədər yuvarlaqdır. Əsasən Şimali Atlantikanın sularında yaşayırlar. Bu növün nümayəndələrindən biri, alimlərin fikrincə, 507 il yaşayıb. Onun möcüzəvi uzunömürlülüyünün sirri nədir?
Taxta tarakanlar
Taxta tarakanlar yalnız Yeni Zelandiyada yaşayır. Bu həşəratların əsas silahı son dərəcə aşağı temperaturlara dözmək qabiliyyətidir. Onun beyni və ürəyi bir müddət dayansa da, bədəni hələ də sağ qalmaq gücünə malikdir. Qanda tamamilə dondurulmasına mane olan xüsusi bir proteini var. Bir həşəratı həyata qaytarmaq üçün onu sadəcə qızdırmaq yetər.
Tardiqrad
Tardiqrad planetin ən sirli canlılarından biridir. Bəziləri hətta bu mikroskopik heyvanların başqa planetlərdən gələn əsl yadplanetlilər olduğuna inanırlar. Xarici oxşarlıqlarına görə alimlər tardiqradları zarafatla “su ayıları” adlandırırlar. Onlar daha çox ayı və tozsoran hibridinə bənzəyirlər. Əlverişsiz şəraitdə sirli tardiqradlar dərin qış yuxusuna düşür. Bu vəziyyətdə onlar istənilən kataklizmlərdən sağ çıxa bilirlər: insanlar üçün ölümcül səviyyədən min dəfə yüksək radiasiya, rekord susuzluğa və havasızlığa (-273 dərəcə Selsi və +151 dərəcə temperatur) dözə bilirlər. Alimlərin nəzəri hesablamalarına görə, tardiqradlar əsrlərlə, hətta milyonlarla il yaşaya bilər.
Ölümsüz meduza
Ölümsüz meduza elmi olaraq “Turritopsis nutricula” adlanır. Bu inanılmaz məxluqu “Benjamin Battonun maraqlı hadisəsi” filminin qəhrəmanı ilə müqayisə etmək olar. Meduza cinsi yetkinliyə çatdıqda yenidən dibinə çökür və polipə çevrilir. Sonra dövr təkrarlanır: meduza qocalır və cavanlaşır. Və bu cür vəhşi metamorfozlar, əlbəttə ki, prosesə heç kim müdaxilə etməsə, sonsuz baş verə bilər.
Qrenlandiya köpəkbalığı
Bu nəhəng köpəkbalıqlarına Arktika və Şimali Atlantikanın soyuq sularında rast gəlmək olar. Onlar dərinliklərdə yaşamağa üstünlük verirlər, ona görə də onların tutulma riski minimal dərəcədə aşağıdır. Əsasən, bu yırtıcılar balıqlarla qidalanır. Lakin onlar tez bir zamanda suiti və ya qütb ayısının boynunu dişləyə bilərlər. Belə bir nəhəngin qarnında bütöv bir maral skeleti də tapılıb. Onurğalılar arasında Qrenlandiya köpəkbalığında hədsiz uzun qaraciyər mövcuddur. Bu dərin dəniz canavarları 500 ilə qədər yaşayır.
Hazırladı: Günel Mikayılova,
KONKRET.az