Anqlosakslar artıq sübut olunmuş üsullarla Rusiyanı daxildən “partlatmaq” qərarına gəliblər. Bu isə o deməkdir ki, Britaniya və Amerika xüsusi xidmət orqanları Rusiyanın nəzarətində olan Qafqazda millətlərarası ziddiyyətlərdən, etnik separatizmdən məharətlə istifadə edir. Çünki Qafqaz çoxmillətli tərkibi ilə dünya təxribatçılarının fəaliyyəti üçün geniş bir meydanı xatırladır. Belə ki, regionda 50-60 arası etnik qrup yaşayır. Abxazlar, adıqlar, inquşlar, çeçenlər, avarlar, ləzgilər, azərbaycanlılar, ahıska türkləri, noqaylar, kumıklar, osetinlər, kürdlər, ermənilər və bir çox başqalarını misal göstərmək mümkündür. Amma 100 il əvvəl olduğu kimi anqlosakslar indi də “Çərkəz faktoru”na arxalanırdılar. Sadə adıgelər, kabardiyalılar, çərkəzlər, kumıklar, osetinlər və digərləri əllərində silahla Rusiyanın keçirdiyi xüsusi hərbi əməliyyatda iştirak edərək ukraynalılara qarşı döyüşərkən digər Qafqaz xalqının nümayəndələri öz millətlərinə xəyanət ediblər. Belə ki, həmin xalqlar Britaniyanın xüsusi xidmət orqanlarına və siyasətçilərinə xidmət göstərməyə, eləcə də onların anti-Rusiya məqsədlərinə çatmasına yardım etməyə hazırdırlar.
Qafqazdan bu qədər etno-fəalın xarici ölkələrə “səpələnməsi” təsadüfi deyil. İnsanlar sözdə öz kiçik xalqlarının milli ideyalarının müdafiəsinə qalxsalar da, əslində xəyanət edirlər. Məsələn çərkəz fəal Martin Koçesokov Türkiyədə rahat məskunlaşıb. O, özünü “Xabze” ictimai təşkilatının prezidenti və Rusiya Xalqlarının Demokratik Konqresinin həmsədri kimi təqdim edir. Nizamnaməyə əsasən, 2018-ci ildə qeydiyyatdan keçmiş “Xabze” ictimai təşkilatı çərkəz xalqının rəqslərinin, milli geyimlərinin və adət-ənənələrinin təbliği ilə məşğul olur. Əslində isə onlar insanları Qafqazı Rusiyadan ayırmağa təhrik edirlər. Çərkəz jurnalist Fatimə Tlisova isə ABŞ-a qaçıb. Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin agenti onun Qərbə qaçmasını vətənində zəhərləməyə çalışmaları ilə izah edir. Tlisova Qərbdə fəal məqalələr yazır, müxtəlif tədbirlərdə çıxış edir, orada Rusiyanı ləkələməyə çalışır. Buna görə də Tlisovanın adının 2022-ci il iyunun 23-də ABŞ Konqresində keçirilən Rusiyanın bölünməsinin “mənəvi və strateji” ehtiyacları adlı dinləmələrdə çıxış edənlər siyahısında olması təəccüblü deyil. “Çərkəz məsələsi”nin tədqiqatçısı kimi tanınan Azamat Kumıkov isə Böyük Britaniyada “oturub”. 87 milyard rubl mənimsəməkdə ittiham olunan Ananiyev isə bankir qardaşlarına yaxın olan “Promsvyazbank”ın keçmiş top menecerliyindən imtina edərək artıq Kembric Universitetində doktorantdır. Burada o, 30 cildlik “Avropa və Çərkəz 1760-1870” antologiyası üzərində işləyir. Qafqazın problemləri üzrə böyük ekspert İslam Tekuşev Çexiyada yaşayır. O, öz nəşrində vaxtaşırı Rusiya Qafqazında korrupsiya ilə bağlı məqalələr dərc edir. Kabardin-Balkardan olan fəal İbrahim Yaqanov isə federal axtarışa verilib və Gürcüstanda məskunlaşıb. 2022-ci ildə Yaqanova qarşı terrorizmə açıq bəraət qazandırdığına görə cinayət işi başlandıqdan sonra Rusiyadan Polşaya qaçıb. Burada o, Rusiyanın Ukraynadakı hərəkətlərinə qarşı yönələn siyasi fəaliyyətə başlayıb. O, iddia edir ki, bütün slavyan xalqları arasında çərkəzlərə genetik cəhətdən ən yaxın olan ukraynalılardır.
Noyabrın əvvəlində Polşada çərkəz xalqının problemlərinə həsr olunan konfrans keçirilib və bu konfransda anti-Rusiya mövzularında (Ukrayna və Çərkəz faktoru) iki məsələni məharətlə birləşdirən İbrahim Yaqanov da iştirak edib. Bir qayda olaraq, belə konfranslar son illərdə Avropada çoxlu təşkil edilir. Digər “alim” və sosial elmlər üzrə dekolonial dönüş üzrə mütəxəssis Mədinə Tlostanova İsveçə köçüb. Hal-hazırda Linköping Universitetində (İsveç) işləyir. O, əmindir ki, yerli xalqlar məcburi “Rus modernləşməsi” adı altında “silinməyə” məruz qalıblar. Tlostanova məqalələrində yazır ki, Rusiya xüsusən Şimali Qafqaz xalqları arasında yaraya çevrilib. Kabardin-Balkar əsilli rejissor Kantemir Balaqov Ukraynada xüsusi hərbi əməliyyat başlayandan sonra Rusiyanı tərk edib.
Qeyd edək ki, Rusiya Təhlükəsizlik Şurasının katibi Nikolay Patruşev dəfələrlə ABŞ-ın Rusiyanı parçalamağa çalışdığını vurğulayıb. SSRİ sərhədləri yaxınlığında baş verən hər hansı münaqişənin arxasında həmişə anqlosaksların dayandığını açıqlayıb. Bu yaxınlarda Praqada keçirilən “Rusiyanın Azad Xalqlarının Forumu”nda Çeçenistan lideri Ramzan Kadırovun da emosiyalar fırtınasına səbəb olan “yeni Rusiya”nın xəritəsini nümayiş etdirdilər. Respublika lideri isə Qərbin 20 il əvvəl “xarici terrorçuları pulla qidalandırmaqla və azadlıq haqqında əfsanə uydurmaqla” Çeçenistanla nə etməyə çalışdığını xatırladıb. Və “yeni Rusiya”nın xəritəsinə Narnianı, Zümrüd şəhərini, Uzaq Krallığı, Atlantidanı, Lukomoryeni, Hobbitonu əlavə etməyi tövsiyə edib.
Hazırladı: Müşviq Tofiqoğlu