“Azərbaycanın dialoq aparmağa hazır olduğunu nümayiş etdirməsi hər cür hörmətə layiqdir”backend

"Azərbaycanın dialoq aparmağa hazır olduğunu nümayiş etdirməsi hər cür hörmətə layiqdir"

Bazar ertəsi Moskvada Rusiya, Azərbaycan və Ermənistan liderləri arasında üçtərəfli danışıqlar keçirildi. Tərəflər Qarabağla bağlı sülh sazişinin həyata keçirilməsini müzakirə etdilər və görüşdən sonra bölgədəki iqtisadi və nəqliyyat əlaqələrinin blokdan çıxarılmasına dair Bəyanat imzaladılar. Bu görüşü bütün media və Azərbaycanla Ermənistan arasındakı münasibətlərin gələcək taleyinə biganə qalmayan milyonlarla insan izlədi. Onlardan biri də Rusiyanın tanınmış televiziya aparıcısı Evelina Zakamskayadır. O,  azərbaycanlıların, rusların, ermənilərin birlikdə yaşadığı Bakını, uşaqlığını yaxşı xatırlayır. 30 illik qarşıdurmadan sonra iki ölkə arasındakı münasibətləri bərpa etməyə nə kömək edə bilər? Bununla bağlı tanınmış teleaparıcı “Moskva-Bakı” portalına müsahibə verib.

Bu gün Qarabağla bağlı sülh müqaviləsindəki Rusiyanın məsuliyyəti necə qiymətləndirilir?

– Rusiya heç vaxt özünü məsuliyyətdən azad etməyib. Görüşün özü son dərəcə müsbət bir hadisədir və bu, mövcud bütün razılaşmaların birləşdirilməsinə və Dağlıq Qarabağda təhlükəsizliyin gücləndirilməsinə kömək etməlidir. Bu iclasın Moskvanın təşəbbüsü ilə çağırılması və keçirilməsi Rusiyanın həm məsuliyyətini, həm də həm Qarabağda, həm də bütün Cənubi Qafqazda təhlükəsizliyin möhkəmləndirilməsindəki rolunu dərk etməsindən xəbər verir. Düşünürəm ki, indi tərəflər üçün qarşılıqlı faydalı mövqelər tapmaq çox vacibdir. Aydındır ki, Azərbaycanın üstünlüyü var, hədəflərinə çatmaq üçün daha çox səbəbi var. Ancaq çox yaxşı başa düşürük ki, keçmiş düşmənçiliyə də son verilməlidir. Dağlıq Qarabağdakı vəziyyətin sabit qalması üçün ordakı ermənilərin hüquqları müdafiə edilməlidir. Bu halda  üçtərəfli razılaşmaların hər iki ölkə üçün daha yaxşı bir gələcəyə yönələcəyinə və gələcəkdə praqmatik münasibətlərin qurulmasına kömək edəcəyinə əminlik yaranar.

Münasibətlərin olmaması üzündən 30 illik ümidsiz bir yol keçib gəldik. Sevindirici haldır ki, Azərbaycan rəhbərliyi bu mənada müdrik və praqmatik bir mövqe tutur. Azərbaycan Ermənistanla dialoq aparmağa hazır olduğunu nümayiş etdirir. Bu mövqe hörmətə layiqdir və ilk növbədə Rusiya tərəfindən təşviq və dəstəyə layiqdir.

Əlbəttə, burada hər iki ölkə Rusiya, Türkiyə kimi digər oyunçuların iştirakı və fəaliyyəti ilə maraqlanmaya bilməz. Və düşünürəm ki, bu mövzu da müzakirə olunur, amma bağlı qapılar arxasında. Bu gün prosesin bütün iştirakçıları nə qədər açıq və dürüst olsalar, bağlanan müqavilələri qorumaq və onları möhkəmləndirmək üçün bir o qədər perspektiv olacaqdır. Əmin olun ki, dünya əbədi qalacaq və barışıq tamhüquqlu bir sülhə çevriləcəkdir.

Saziş imzalandıqdan sonra Azərbaycan bu gün tamamilə məhv edilmiş vəziyyətdə olan azad edilmiş ərazilərin inkişafına xüsusi diqqət yetirmək niyyətindədir. Sizcə, Azərbaycan bu gün ərazilərin bərpasında belə bir iqtisadi yükü çəkməyə hazırdır?

– Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Dağlıq Qarabağı bərpa etməyə hazır olduğunu və niyyətini açıqladı. Şuşa haqlı olaraq Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı adlandırıldı. Hesab edirəm ki, bu, Azərbaycan xalqının siyasi iradəsi, həmrəyliyi, səmərəliliyi və birliyidir. Bu, həmin ərazilərin qaytarılmasını çoxdan gözləyən Azərbaycan xalqının şərəf məsələsidir. Bu, orada yaşayan insanların və bölgəyə qayıdan insanların iqtisadi və sosial rifahı üçün vacibdir. Bu ərazilər boş olmamalıdır.

Ermənistanın Azərbaycanla əməkdaşlıq proseslərinə qoşulmasına nə təkan ola bilər?

– Əməkdaşlıq hər iki tərəfə – Ermənistana və Azərbaycana üstünlüklər gətirəcəkdir. Bunun üçün təkan bir-biri ilə dialoqda açıqlıq və dürüstlük olmalıdır. Və başqa yolu görmürəm. Və Nikol Paşinyanın atəşkəslə razılaşaraq məsuliyyəti boynuna götürdüyü və müqavilə imzalayaraq, gördüyü çətin siyasi vəziyyəti başa düşürük,necə bir təzyiq yaşadığını anlayırıq. Ermənistanın hansı siyasi dəyişikliklərə məruz qalacağını bilirik. Ancaq indi bu barışığın pozulmaması çox vacibdir. Və hər iki tərəfdən nə qədər müsbət ritorika səslənəcəksə, indi dinc yanaşı yaşamaq üçün daha çox perspektiv nümayiş olunacaq, bu barışı qorumaq və mübarizə aparmaq üçün daha çox səbəb və əsas olacaqdır. Tərəflərdən biri özünü yalnız məğlub hiss edirsə, məğlub olur və hərbi intiqam xaricində hadisələrin gələcək inkişafı üçün heç bir perspektiv görmürsə, bu dünyada bir şey yaratmaq üçün daha az fürsət yaranır. Qonşunuzdan davamlı təhlükə hiss etdiyiniz zaman dinc yaşamaq çətindir. Bu təhlükə olmamalıdır. Açıq, şəffaf, başa düşülən və iqtisadi cəhətdən mənfəətli yeni bir dünya modeli təklif etməliyik.

Ermənistan son 30 ildə münaqişə ilə əlaqədar yaranan, iqtisadi perspektivləri olmayan, digər dövlətlərə çıxışı olmayan vəziyyətə görə çox ciddi məhdudiyyətlər yaşadı. Bir çox beynəlxalq layihələrdən kənarda qaldı. Bu gün bu layihələrə yaşıl işıq yandırılır. Və bu qarşıdurmanı qazanan tərəf kimi Azərbaycan bu gün qonşu kimi əlini Ermənistana uzatması çox normaldır.

Uşaqlıq illərimlə bağlı çox xatirələrim var. Mənə elə gəlir ki, əgər xalqlarımız ümumi keçmişi unutmayıblarsa, gələcək nəsillər yalnız birlikdə olduqları təqdirdə fayda götürəcəklər. Əlbətdə ki, bir neçə nəslin artıq bu dinc qonşuluğu bilmədən böyüməsi faciəlidir. Lakin, nə yaxşı ki, bunları xatırladan insanlar və bu fürsəti göstərə biləcək liderlər var.

“Moskva-Baku.ru”, 12 yanvar 2021.

Tərcümə etdi: KONKRET.az

Bir cavab yazın

Sizin e-poçt ünvanınız dərc edilməyəcəkdir. Gərəkli sahələr * ilə işarələnmişdir

*

*

*