Yüz minlərlə ildir ki, insanın 10 barmağı var. Lakin alimlər hesab edir ki, insanda 10 barmaq kifayət etmir.
KONKRET.az “Daily Mail”-ə istinadən xəbər verir ki. Kembric Universitetinin alimlər qrupu yeni araşdırmada insanı demək olar ki, ən güclü edən “üçüncü baş barmaq” yaradıblar.
Alimlər sağ qolun kənarına bərkidilən idarə olunan protez yaradıblar ki, bu da əvvəllər insanın bacarmadığı işləri bir əllə etməyə imkan verir. Məsələn, əşyaları tutmaq, içki şüşəsini açmaq, oyun kartları təşkil etmək və hətta bananın qabığını soymaq.
Kembric Universitetinin koqnitiv neyrobiologiya professoru, aparıcı tədqiqat müəllifi Tamar Makin bildirib ki, tədqiqatda iştirak edən könüllülər əlavə barmağa tez alışıb. 6-cı barmağı olan təcrübəçilər vurğulayıblar ki, yaradılan imkan bizim bioloji sərhədlərimizdən kənara çıxır.
Tədqiqatçılar inanırlar ki, artıq əlavə baş barmaq xüsusilə əlini itirmiş və bir əli ilə gündəlik işləri yerinə yetirməkdə çətinlik çəkənlər üçün faydalı ola bilər.
Professor Makinin fikrincə, texnologiya insan olmaq anlayışımızı dəyişir. Avtomobillər getdikcə gündəlik həyatımızın, bəzən hətta beynimizin və ya bədənimizin bir hissəsinə çevrilir. Onların işi əsasən insanın fiziki imkanlarını təkmilləşdirmək və genişləndirmək üçün artan motor bacarıqlarını təmin edən texnologiyalara yönəlib.
Üçüncü baş barmaq insan baş barmağının əks tərəfində ovucun içərisinə yapışdırılır. Protez hər bir baş barmağın və ya ayağın altına yerləşdirilən və ayaqqabının içərisinə asanlıqla uyğunlaşan təzyiq sensoru ilə idarə olunur. Sağ barmağın təzyiqi protez barmağı əldən çəkir, sol barmağın təzyiqi isə onu ayaq barmaqlarına doğru çəkir və boş təzyiq onu ilkin vəziyyətinə qaytarır.
Elmi komandanın eksperimentində ümumilikdə 3-96 yaşlı 596 nəfər iştirak edib və onlara cihazla tanış olmaq üçün təxminən bir dəqiqə vaxt verilib. Qeyd edək ki, əlavə baş barmaqlar uşaqların və böyüklərin əllərinə uyğun müxtəlif ölçülərdə olub.
Təcrübədə iştirakçılardan iki tapşırığı yerinə yetirmək tapşırılıb: dirəkləri götürüb səbətə yığmaq və müxtəlif ölçülü 5 və ya 6 polistirol obyektini hərəkət etdirmək.
Nəticələr göstərir ki, alıcıların 99,3%-i əlavə baş barmağını uğurla taxıb idarə edə bilib. Eyni zamanda, eksperiment iştirakçılarının 98%-i istifadənin ilk dəqiqəsində protezi uğurla işə salıb.
Təəssüf ki, alimlərin protezi nə vaxt geniş ictimaiyyətə təqdim edə biləcəkləri və onun nə qədər baha başa gələcəyi hələlik məlum deyil. Bununla belə, protez müəllifləri bildiriblər ki, onların işləri gələcəkdə insan həyatını asanlaşdıracaq.
Rəsmiyyə Şərifova,
KONKRET.az