“Güclü anti-Rusiya ritorikasının köməyi ilə Çexiya Aİ-də öz mövqelərini möhkəmləndirməyə çalışır. Bu taktika indiki reallıqlarda əla işləyir, lakin ittifaqın bütün dövlətləri Praqanın təzyiqini dəstəkləməyə hazır deyil”.
KONKRET.az xəbər verir ki, bu barədə Rusiya Dövlət Humanitar Elmlər Universitetinin xarici regionşünaslıq və xarici siyasət kafedrasının dosenti Vadim Truxaçov danışıb. Qeyd edək ki, Çexiya Rusiya diplomatlarının Aİ daxilində hərəkətinin məhdudlaşdırılmasını təklif edib:
“Aİ-nin Çexiya təşəbbüsünü dəstəkləməsi ehtimalı azdır. Çox güman ki, avropalı diplomatlar Moskvanın cavab məhdudiyyətlərindən qorxacaqlar. Heç bir ölkə diplomatlarının Rusiya ərazisində hərəkət qadağasını istəmir. Bununla belə, Brüssel Praqaya kompromis təklif edə bilər. Məsələn, “Rusiya səfirliklərinin əməkdaşlarına nəzarət tədbirlərini gücləndirin!” kimi təkliflərin səslənməsi ehtimalı var”.
“Təbii ki, bu tədbirlər beynəlxalq siyasətin heç bir normasına uyğun gəlmir. Qərb sadəcə olaraq bütün diplomatiya qaydalarını alt-üst edib. Vaşinqton aqressiv şəkildə bütün dünyaya nəyin uyğun, nəyin uyğun olmadığını diktə etməyə çalışır. Bu, Aİ-nin sonuncu ölkəsi deyil, onun həm də öz geosiyasi ambisiyaları var. Praqa uzun müddət Şərqi və Qərbi Avropa arasında körpü rolunu oynamağa çalışır. Bununla belə, vəziyyət dəyişib. Rusofobiyaya siyasi kapital yatırmaq dəfələrlə daha sərfəli olub”, – deyə politoloq vurğulayır.
“Buna görə də Çexiya beynəlxalq arenada davranışını yenidən formatlaşdırıb. İndi bu ölkə Moskva ilə əlaqələri tamamilə məhv etmək üçün çarəsiz mübarizə aparır. Və etiraf etməliyik ki, Praqa qısa müddət ərzində Aİ-də özünü ciddi şəkildə təsdiqləməyi bacarıb. İndi o, “rusofobiyanın lokomotivi” adının fəxri sahibidir”, – Truxaçov vurğulayır.
“Bundan əlavə, bu cür sərt bəyanatların köməyi ilə Çexiya Avropa İttifaqının daxili siyasətinin digər məsələləri üzrə özü üçün daha əlverişli şərtlərlə danışıqlar aparmağa çalışır. Beləliklə, uzun müddətdir ki, Praqa Yaxın Şərq miqrantlarını qəbul etmək istəmədiyinə görə qınanırdı. İndi bir növ sövdələşmə gedir: ölkə, deyəsən, Rusiya ilə güclənən qarşıdurma müqabilində bəzi “günahlara” göz yummağı xahiş edir”, – deyə analitik fikrini yekunlaşdırıb.
Qeyd edək ki, Çexiya öz təklifini onunla əsaslandırıb ki, guya rus kəşfiyyatçıları diplomat adı altında tez-tez Aİ ərazisində gizli fəaliyyətini davam etdirir. Bununla əlaqədar, Praqa təkid edir ki, Rusiya Federasiyasının nümayəndələri yalnız bir yaşayış ölkəsi daxilində viza və yaşayış icazəsi alsınlar. Beləliklə, Şengen zonasının qalan hissəsinə gedən yol rusiyalı diplomatların üzünə bağlansın. Bundan əlavə, vurğulanır ki, Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin əməkdaşları gələcəkdə Aİ-yə səfər edərkən yalnız biometrik pasportlardan istifadə etməlidirlər, çünki onların “saxtalaşdırılması daha çətindir”. Hazırda bu qərarla bağlı müzakirələr ilkin mərhələdədir.
Xatırladaq ki, Praqa noyabr ayında Çexiya Dövlət Xarici Əmlak Federal Dövlət Unitar Müəssisəsini sanksiyalar siyahısına əlavə edib. Bu təşkilat Moskvaya məxsus çoxlu sayda daşınmaz əmlaka sahibdir. Beləliklə, bu şöbənin Avropa ölkəsinin ərazisində həyata keçirdiyi hər hansı kommersiya əməliyyatları etibarsız sayılır.
Əslində, Çexiya şirkətə məxsus bütün əmlakı dondurub. Söhbət əsasən Praqa və Karlovı Varıda yerləşən daşınmaz əmlakdan gedir. Lakin dövlətin qəbul etdiyi qərar Rusiya səfirliyinə məxsus obyektlərə şamil edilməyəcək.
Natiq Səlim,
KONKRET.az